Ngôn ngữ đóng một vai trò quan trọng đối với văn hóa, giáo dục, sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia và ngôn ngữ của Ireland cũng vậy. Khác với nhiều quốc gia, có 2 thứ tiếng được chính thức công nhận là ngôn ngữ của Ireland gồm: Tiếng Gaelic và Tiếng Anh. Để hòa nhập với cuộc sống định cư Ireland nhanh chóng, Anh/Chị nên tìm hiểu về ngôn ngữ thật sớm. Thông qua bài viết này, Anh/Chị sẽ hiểu thêm về Tiếng Gaelic của Ireland hiện nay.

1.Nguồn gốc và lịch sử hình thành

Tiếng Gaelic (hay tiếng Gael, tiếng Gael Ireland) là một ngôn ngữ Goidel thuộc hệ ngôn ngữ Ấn – Âu. Đây cũng là một thành viên của chi Celtic hệ ngôn ngữ Đông Âu. Ngôn ngữ của Ireland – Tiếng Gaelic có nguồn gốc ở Ireland và được người Ireland sử dụng từ rất lâu. Khu vực phổ biến gồm các hòn đảo thuộc Anh và Ireland ngày nay, trước khi làn sóng hệ ngôn ngữ Germanic kéo đến.

Tiếng Gaelic chính thức là ngôn ngữ của Ireland trong suốt lịch sử của họ. Họ đã mang ngôn ngữ này đến nhiều quốc gia, trong đó chú ý nhất là Scotland và đảo Man. Dựa trên dạng cũ của Tiếng Gaelic là Tiếng Gaelic trung cổ, Tiếng Gaelic Scotland và tiếng Man ra đời.

Với văn bản sớm nhất ghi chép bằng Tiếng Gaelic được tìm thấy, các nhà nghiên cứu khẳng định đây là ngôn ngữ cổ nhất so với bất kỳ ngôn ngữ nào ở Tây Âu.

Tiếng Gaelic là ngôn ngữ cổ nhất so với bất kỳ ngôn ngữ nào ở Tây Âu

2.Sự phát triển ngôn ngữ của Ireland

Trong một thời gian dài, Tiếng Gaelic là ngôn ngữ giao tiếp chính ở Ireland. Tuy nhiên, một số sự kiện lịch sử đã làm lật đổ ngôn ngữ này. Quan lại thời Elizabeth phản đối sử dụng bởi nó là mối đe dọa của người Anh tại Ireland. Vào nửa sau của thế kỷ 19, số người nói tiếng này suy giảm nghiêm trọng, bắt đầu sau nạn đói khủng khiếp tại Ireland trong khoảng thời gian 1845 – 1852 (khi đó Ireland mất 20–25% dân số vì di cư hay chết đói). Các khu vực nói Tiếng Gaelic bị thiệt hại nặng nề. Cho tới cuối thời thuộc Anh, số người nói ngôn ngữ của Ireland này chỉ chiếm dưới 15% dân số.

Trong cuộc điều tra dân số 2006 của Cộng hòa Ireland, 85.000 người Ireland sử dụng Tiếng Gaelic hàng ngày tách biệt với việc giáo dục và 1,2 triệu người thường sử dụng nó trong và ngoài trường học. Trong cuộc điều tra dân số 2011, các con số trên lần lượt tăng lên thành 94.000 và 1,3 triệu. Thời gian gần đây, số người thành thị sử dụng Tiếng Gaelic tăng lên rõ rệt, đặc biệt ở Dublin.

Sau thời gian sụt giảm nghiêm trọng, số lượng người Ireland sử dụng Tiếng Gaelic dần tăng trở lại

3.Sử dụng ngôn ngữ của Ireland ngày nay

Điều thú vị là trong khi phần lớn liên minh Châu Âu nói ngôn ngữ riêng của họ và sử dụng hệ thống chữ viết bằng tiếng Latin, chính quyền Ireland lại quyết định bảo tồn ngôn ngữ riêng của họ bằng các chính sách và quy định. Hiện nay, Gaelic được chính thức công nhận là ngôn ngữ của Ireland thông qua hiến pháp. Còn Tiếng Anh chỉ được xem là ngôn ngữ thứ hai tại đây. Bên cạnh đó, Tiếng Gaelic còn là môn bắt buộc trong các trường học. Sử dụng thành thạo và đạt được chứng chỉ Tiếng Gaelic là một điều kiện bắt buộc đối với ai muốn nộp đơn ứng tuyển vào các cơ quan chính phủ kể từ năm 1922.

Ngoài ra, để duy trì tiếng mẹ đẻ, Ireland có rất nhiều cơ quan nhà nước, địa danh, trụ sở… sử dụng Tiếng Gaelic nguyên bản. Những tài liệu chính thức quan trọng nhất của chính phủ Ireland phải được viết bằng cả hai thứ tiếng hoặc chỉ Tiếng Gaelic (theo Official Languages Act 2003, đưa ra bởi “An Coimisinéir Teanga”, cơ quan thanh tra ngôn ngữ của Ireland).

Theo cơ quan thanh tra ngôn ngữ của Ireland, các tài liệu quan trọng phải được ghi bằng Tiếng Gaelic

4.Một số từ Gaelic phổ biến nên biết

Fáilte: Trong Tiếng Anh nghĩa là “welcome” (phát âm là “fall-sha”) là lời chào mừng. Ngành du lịch Ireland chọn từ này như một biệt danh “Fáilte Ireland”. Cụm từ rất hay sử dụng là céad mile fáilte (“kad meel-a fall-sha”) ý nghĩa “một trăm lời chào mừng”.

Craic Agus Ceol: phát âm là “crack agus col” (với âm o kéo dài) trong tiếng Anh có nghĩa là “crack and music”. Từ này được sử dụng để mô tả về cuộc sống về đêm của Ireland. “Craic” không phải Tiếng Gaelic mà chính là từ Tiếng Anh “crack” và viết phiên âm theo tiếng Gaelic. Ý nghĩa ban đầu của nó là “vui vẻ/vui nhộn”.

Fir: Trong Tiếng Gaelic có nghĩa là ‘đàn ông’ – từ này thường được đánh dấu trên cửa nhà vệ sinh nam.

Mná: Không phải là đánh nhầm của từ ‘man – đàn ông’ trong tiếng Anh, mà nó có nghĩa là ‘phụ nữ’. Từ này cũng được sử dụng trên cửa nhà vệ sinh nữ, đặc biệt là ở vùng Tây Ireland. Nếu không biết những từ cơ bản này, Anh/Chị có thể sẽ rơi vào những tình huống khó xử.

Sláinte: Phát âm là “slaan-sha” và có nghĩa là “sức khoẻ”. Từ này được dùng khi chạm cốc và chúc nhau khi uống rượu, bia. Từ này còn có nghĩa diễn tả ‘Tôi uống vì sức khoẻ của bạn!”

Slán: Nghĩa là ‘an toàn’ (phát âm “slaan”), được dùng để chúc lên đường may mắn và trở về an toàn. Slán còn được dùng trong cụm từ Slán agat hoặc Slán leat, đều có nghĩa là “tạm biệt”.

Nhà vệ sinh tại Ireland được ký hiệu bằng Tiếng Gaelic

5.Một số từ ngữ sẽ thường xuyên xuất hiện và cần thiết

  • Oireachtas (Irish parliament): Quốc hội Ireland
  • Dáil Éireann (Lower House): Hạ viện
  • Seanad Éireann (Upper House): Thượng viện
  • An Roinn Gnóthaí Eachtracha Agus Trádála: Bộ Ngoại giao và Thương mại
  • Ambasáid na hÉireann: Đại Sứ quán Ireland (embassyofireland.vn)
  • Uachtarán na hÉireann (President of Ireland): Tổng thống Ireland
  • Rialtas na hÉireann (Government of Ireland): Chính phủ Ireland
  • Taoiseach (Prime Minister): Thủ tướng
  • Tánaiste (Deputy Prime Minister): Phó Thủ tướng

Hiện nay, tuy Tiếng Gaelic là ngôn ngữ của Ireland được ưu tiên và khuyến khích sử dụng nhưng Tiếng Anh lại được sử dụng phổ biến hơn. Đừng quá lo lắng nếu không biết vì Anh/Chị có thể giao tiếp bằng Tiếng Anh tại đây.

Oireachtas (Irish parliament) có nghĩa là Quốc hội Ireland

Định cư Ireland ngay hôm nay thông qua các chương trình đầu tư với số tiền từ 400.000 EUR. Để tìm hiểu thêm về các chương trình, liên hệ với Khai Phú theo thông tin bên dưới.

KHAI PHÚ INVESTMENTS & MIGRATION

Văn phòng TP.HCM:

Tầng 34, Tòa nhà Bitexco Financial Tower, Số 2 Hải Triều, Quận 1.

Hotline: 0901 888 803 – (028) 6291 8889

Văn phòng Hà Nội:

Phòng 612, tòa nhà Spaces Belvedere, số 28A Trần Hưng Đạo, Quận Hoàn Kiếm.

Hotline: 0901 888 830 – (024) 7101 4029